Xhumaja është një ditë e shenjtë dhe festë për çdo musliman. Transmetohet nga Ebu Hurejra, Allahu qoftë i kënaqur me të, se Pejgamberi salallahu alejhi ue selem ka thënë: “Dita më e mirë në të cilën ka lindur dielli është dita e xhumasë. Në këtë ditë është krijuar Ademi (alejhi selam), në këtë ditë është futur në xhenet, në këtë ditë është nxjerrë nga xhenneti dhe nuk do të bëhet kiameti vetëm se në këtë ditë.” Muslimi.

Gjithashtu, transmetohet nga Ibn Abasi se e ka dëgjuar Pejgamberin salallahu alejhi ue selem duke thënë: “Kush i pluhuros këmbët në rrugën e Allahut (në shkuarjen në namazin e xhumasë), Allahu do ta ruajë nga zjarri i xhehenemit.” Buhariu.

Ç’duhet të bëhet para namazit të xhumasë?

Pastrimi i trupit apo marrja gusël është obligim për çdo musliman që shkon për të falur xhumanë
Lidhur me këtë Pejgamberi salallahu alejhi ue selem ka thënë: “Larja në ditën e xhuma është obligim për çdo moshërritur.” Buhariu dhe Muslimi.
Veshja e rrobave të pastra dhe parfumimi i trupit para shkuarjes në xhami për namazin e xhumasë
Pejgamberi salallahu alejhi ue selem ka thënë: “Pastrimi në ditën e xhuma është obligim i çdo muslimani dhe atë ditë duhen veshur rrobat më të pastra. Dhe nëse ka parfum, le të parfumohet prej tij.” Ahmedi.

Shkuarja sa më herët në xhami

Transmetohet nga Ebu Hurejra, Allahu qoftë i kënaqur me të, se Pejgamberi salallahu alejhi ue selem ka thënë: “Në ditën e xhuma melekët qëndrojnë në dyert e çdo xhamie dhe i regjistrojnë një nga një (personat të cilët shkojnë për ta falur xhumanë). Kur imami ngjitet në minber, ata i mbyllin regjistrat dhe shkojnë të marrin pjesë në përmendjen e Allahut të Lartësuar. Ai që shkon më herët në xhuma, është sikur të ketë therur një deve, pastaj ai pas tij sikur të ketë therur një lopë, pastaj ai pas tij sikur të ketë therur një dele, ai pas tij sikur të ketë therur një pulë, ndërsa ai i fundit sikur t´i jetë falur një vezë.” Buhariu dhe Muslimi.
Dijetarët islamë kanë thënë se momenti i shkuarjes së hershme në ditën e xhuma fillon menjëherë pas zenitit të diellit (koha e fillimit të namazit të drekës) dhe përfundon me qëndrimin e imamit në minber.
Preferohet që të lexohet surja El-Kehf në ditën e xhuma. Transmetohet se Pejgamberi salallahu alejhi ue selem ka thënë: “Kush e lexon suren El-Kehf ditën e xhuma, e mbulon drita prej këmbëve e deri në kupën qiellore, dritë që do të ndriçojë në Ditën e Gjykimit, dhe i falen të gjitha mëkatet (e vogla) midis dy xhumave.” Hakimi.
Gjithashtu, preferohet që të shtohen lutjet në ditën e xhuma, sepse në atë ditë është një kohë kur Allahu i Lartësuar i pranon lutjet. Transmetohet nga Ebu Hurejra, Allahu qoftë i kënaqur me të, se Pejgamberi salallahu alejhi ue selem ka thënë: “Me të vërtetë, në ditën e xhuma është një kohë në të cilën, nëse muslimanët e kalojnë duke iu lutur Allahut, Allahu me të vërtetë do t`u përgjigjet atyre.” Buhariu dhe Muslimi.
Në komentin e caktimit të kohës së këtij momenti në ditën e xhuma disa dijetarë islamë kanë thënë se kjo kohë është pas hytbes së parë e deri në përfundimin e namazit, ndërsa disa dijetarë të tjerë thonë se kjo kohë është pas namazit të ikindisë e deri në perëndimin e diellit.
Namazi i xhumasë është farz për çdo musliman, i mençur, moshërritur, i lirë dhe vendas (jo udhëtar). All-llahu xhele shanuhu thotë:
“O ju që keni besuar, kur bëhet thirrja për namaz, ditën e xhuma, nxitoni me zell për aty ku përmendet All-llahu (dëgjojeni hutben, faleni namazin), dhe lëreni tregtinë (dhe çdo punë tjetër). Kjo është shumë më e dobishme për ju, veç sikur ta dinit!” (El-Xhumua, 9)
Transmetohet se Pejgamberi salallahu alejhi ue selem ka thënë: “Falja e pesë kohëve të namazit dhe xhumaja deri në xhumanë e ardhshme i shlyejnë mëkatet (e vogla) që bëhen mes tyre.” (Muslimi)
Namazin e xhumasë nuk e kanë obligim: gratë, fëmijët dhe të sëmurët, të cilëve u vështirësohet gjendja nëse shkojnë në namaz të xhumasë, dhe udhëtarët.

Disa rregulla të ditës së xhuma

1. Leximi i sures Sexhdeh dhe Insan në namazin (farzin) e sabahut të ditës së xhuma.
Transmetohet nga Ebu Hurejra se ka thënë: “I Dërguari i Allahut në sabahun e ditës së xhuma lexonte suret Sexhde dhe Insan” (Transmeton Buhariu).
2. Të shtuarit e salavateve mbi të Dërguarin (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!) natën e xhumasë dhe gjatë ditës.
Transmetohet nga Eus ibn Eus se i Dërguari i Allahut (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!) ka thënë: “Vërtet një nga ditët tuaja më të mira është dita e xhumas. Në këtë ditë është krijuar Ademi (alejhi selam) dhe në të ka vdekur; në këtë ditë do t`i fryhet surit (do të jetë Dita e Kiametit) dhe në këtë ditë do të ringjallen njerëzit, prandaj shtoni salavatet ndaj meje…” (Transmetojnë: Nesaiu, Ahmedi dhe Ebu Daudi. Hadithin e ka bërë sahih shejh Albani) .
I Dërguari (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!) thotë “Ai i cili dërgon salavat mbi mua një herë, për të dërgon salavat Allahu dhjetë herë” (Transmeton Muslimi)

3. Marrja gusul (të pastruarit) në ditën e xhuma.
I Dërguari i Allahut (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!) thotë: “Të pastruarit në ditën e xhuma është obligim për çdo të rritur (që ka hyrë në moshën madhore), gjithashtu edhe përdorimi i misvakut (pastrimi i dhëmbëve) dhe e erërave të mira (parfumeve)…”(Transmeton Muslimi)
Përdorimi i parfumeve dhe erërave të mira.
Argumenti për këtë është hadidhi i mësipërm.
Të pastruarit e dhëmbëve.
Kjo bëhet me misvak ose me furçë të dhëmbëve. Shiko hadithin për gusulin.
Arritja në xhami për të falur xhumanë sa më herët.
I Dërguari (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!) thotë: “Kur të vijë dita e xhumasë në çdo derë të xhamisë qëndrojnë engjëj që i shënojnë ata që arrijnë në të një nga një dhe kur ulet imami i mbyllin shënimet dhe afrohen për të dëgjuar. Shembulli i atij që arrin më herët është sikurse të flijojë (bëjë kurban) një deve, ndërsa shembulli i atij qe vjen pas tij sikurse të flijojë një lope, pastaj një dele, pastaj një pulë dhe kush arrin në kohën e fundit është sikur të jepte një vezë.” (Muslimi)
Sfrytëzimi i kohës para hipjes së imamit në hytbe me namaz (nafile) dhe dhikër.
I Dërguari (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!) thotë: “Kush pastrohet ditën e xhuma dhe vjen në xhami e falet derisa të hipë imami në hutbe, pastaj e dëgjon imamin me vëmendje deri në fund, pastaj falet me të (farzin e xhumase), i falen atij mëkatet deri në xhumanë e javës së ardhshme dhe tri ditë më shumë”. (Muslimi)

Ndalimi i bisedës me shokun gjatë hutbes.
Prej atij momenti që imami të hipë në hutbe nuk lejohet biseda, derisa të zbresë nga ajo, edhe nëse shoku i afërt bisedon me dikë, nuk lejohet tërheqja e verejtjes. I Dërguari (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!) thotë: “Nëse i thua shokut tënd ditën e xhuma kur imami është në hutbe: Hesht…! Vetëm se ke thënë fjalë të kotë.” (Buhariu)
Leximi i sures Kehf në atë ditë.
I Dërguari (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!) thotë: “Kush lexon suren Kehf ditën e xhuma, do t’i bëhet dritë atij Ditën e Kiametit prej nënkëmbëve të tij deri në qiellin e lartë dhe do t’i falen mëkatet deri në xhumanë tjetër”.(Hadithi është i vërtet. Transmetojnë: Hakimi, Bejhakiu dhe Darimiu.)
Per me shume ndjek videon ne vazhdim